Η ανθρωπότητα, που υφίσταται τις επιπτώσεις της κλιματικής απορρύθμισης, έχει φτάσει σχεδόν στο «σημείο χωρίς επιστροφή», όμως η 25η Σύνοδος του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP25) που ξεκινά σήμερα, Δευτέρα, στη Μαδρίτη κινδυνεύει να μην απαντήσει στις εκκλήσεις για την ανάληψη άμεσων και δραστικών ενεργειών.
Ανησυχητικές εκθέσεις επιστημόνων, πολιτική ανυπακοή, διαδηλώσεις των νέων: Εδώ και έναν χρόνο οι χώρες που έχουν υπογράψει τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα δέχονται άνευ προηγουμένου πιέσεις, με σύνθημα το #TimeForAction (ώρα για δράση).
«Δεν μπορούμε να αναβάλουμε την κλιματική δράση», τόνισε η Ισπανίδα υπουργός Περιβάλλοντος Τερέζα Ριμπέρα, η χώρα της οποίας φιλοξενεί την COP25.
Το ίδιο μήνυμα επαναλαμβάνει συνεχώς ο ΟΗΕ καθώς πλησιάζει η διεξαγωγή της 25ης Συνόδου για το Κλίμα.
«Το σημείο χωρίς επιστροφή δεν είναι πια κάτι μακρινό στον ορίζοντα, φαίνεται και πλησιάζει με ταχύτητα», δήλωσε χθες Κυριακή ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, καταγγέλλοντας τις «εντελώς ανεπαρκείς» δεσμεύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
«Εδώ και δεκαετίες το ανθρώπινο είδος βρίσκεται σε πόλεμο με τον πλανήτη και ο πλανήτης απαντά σε κάθε πλήγμα. Πρέπει να τερματίσουμε τον πόλεμο ενάντια στη φύση», τόνισε.
Κάθε βαθμός μετρά
Λίγες ημέρες νωρίτερα το Πρόγραμμα του ΟΗΕ για το Περιβάλλον επέφερε πλήγμα στις ελπίδες να επιτευχθεί ο ιδεώδης στόχος της συμφωνίας του Παρισιού, που προβλέπει περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη κατά 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να περιορίζονται οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 7,6% κάθε χρόνο από το 2020 και ως το 2030. Ωστόσο δεν υπάρχει καμία ένδειξη προς αυτή την κατεύθυνση.
Η θερμοκρασία της Γης έχει αυξηθεί κατά περίπου 1 βαθμό Κελσίου προκαλώντας αύξηση και των κλιματικών καταστροφών. Κάθε επιπλέον βαθμός θα ενισχύσει το εύρος της κλιματικής απορρύθμισης.
Με τους τρέχοντες ρυθμούς η θερμοκρασία ενδέχεται να αυξηθεί κατά 4 ή 5 βαθμούς ως το τέλος του αιώνα. Ακόμη κι αν τα κράτη τηρήσουν τις τρέχουσες δεσμεύσεις τους, η αύξηση της θερμοκρασίας ενδέχεται να ξεπεράσει τους 3 βαθμούς.
«Αυτό που εξακολουθεί να απουσιάζει είναι η πολιτική βούληση», κατήγγειλε ο Γκουτέρες, επικρίνοντας κυρίως, χωρίς να τις κατονομάσει, τις χώρες με τις μεγαλύτερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα «που δεν κάνουν αυτό που τους αναλογεί».
«Κάποιες χώρες, όπως η Κίνα και η Ιαπωνία, εμφανίζονται διστακτικές να αυξήσουν τις δεσμεύσεις τους», εκτίμησε η Λοράνς Τουμπιανά, αρχιτέκτονας της Συμφωνίας του Παρισιού.
Σε ό,τι αφορά τις ΗΠΑ, μόλις επιβεβαίωσαν την αποχώρησή τους από τη συμφωνία αυτή, αν και «ο αμερικανικός λαός» έχει δεσμευθεί κατά της κλιματικής αλλαγής, όπως διαβεβαίωσε η Δημοκρατική πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι, η οποία αναμένεται σήμερα στη Μαδρίτη.
Τα μάτια στραμμένα στην ΕΕ
Σε αυτό το πλαίσιο τα μάτια στρέφονται στην ΕΕ και τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα είναι σήμερα παρούσα στη Μαδρίτη μαζί με 40 ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων, εκ των οποίων 15 από την ΕΕ.
Η Κομισιόν, η νέα πρόεδρος της οποίας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει δεσμευθεί για μια ευρωπαϊκή «πράσινη συμφωνία», «είναι το νέο πολιτικό στοιχείο της COP25», σημειώνει η Τομπιανά. Η ίδια ελπίζει ότι στη διάρκεια της συνόδου της ΕΕ στις 12 και 13 Δεκεμβρίου, οι 28 χώρες μέλη θα καταφέρουν να συμφωνήσουν στον στόχο της ουδετερότητας άνθρακα ως το 2050.
Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση όμως θα χρειαστεί να περιμένουμε ως το 2020 μέχρι η ΕΕ να παρουσιάσει μια αναθεώρηση των βραχυπρόθεσμων φιλοδοξιών της.
Σήμερα μόνο 68 χώρες έχουν δεσμευθεί να αναθεωρήσουν προς τα πάνω τις δεσμεύσεις τους για περιορισμό της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα το 2020, πριν τη διεξαγωγή της COP26 στη Γλασκόβη. Όμως εκπροσωπούν το 8% των παγκόσμιων εκπομπών, σύμφωνα με τους ειδικούς.
«Αυτοί που παίρνουν αποφάσεις πρέπει να αποδείξουν ότι ανησυχούν για τις ευάλωτες κοινότητες που κινδυνεύουν περισσότερο και όχι για τις ισχυρές βιομηχανίες που κινητοποιούνται για το κέρδος», επεσήμανε η Τζένιφερ Μόργκαν, διευθύντρια της Greenpeace International.
Εκτός από τη δράση, οι χώρες του νότου αναμένουν περισσότερη βοήθεια και στήριξη από τον βορρά ώστε να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
