Ο Αντονι Μπλίνκεν, ο άνθρωπος που πολλοί αποκαλούν το «alter ego» του Τζο Μπάιντεν όσον αφορά την εξωτερική πολιτική, τίθεται επικεφαλής στο υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ στη νέα κυβέρνηση που θα αναλάβει στις 20 Ιανουάριου.
Βετεράνος στη διεθνή πολιτική, καθώς είχε διατελέσει και υφυπουργός Εξωτερικών επί Ομπάμα από το 2015 έως το 2017 αλλά και μέλος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας επί Κλίντον, ο 58χρονος Μπλίνκεν επιστρέφει στους διαδρόμους της εξουσίας καθώς η Ουάσιγκτον θα προσπαθεί να αναστρέψει την απομόνωση των ΗΠΑ σε πολλά μέτωπα διεθνώς στη διάρκεια της τετραετούς θητείας του προέδρου Τραμπ.
Ετσι, όταν ο Μπάιντεν εγκατασταθεί στο Οβάλ Γραφείο σε δύο μήνες από σήμερα, ο πιο στενός του σύμβουλος σε θέματα εξωτερικής πολιτικής θα είναι αυτός ο φανατικός των Beatles, Μπλίνκεν, που ξεκίνησε να προβάλλει τις αμερικανικές αξίες ως μαθητής γυμνασίου στο Παρίσι στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Μια γνώριμη φιγούρα στον μηχανισμό του Δημοκρατικού Κόμματος εδώ και τρεις δεκαετίες, ο Τόνι, όπως τον αποκαλούν οι φίλοι του, είχε διατελέσει επίσης λογογράφος του Μπιλ Κλίντον όταν βρισκόταν στον Λευκό Οίκο και σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Μπάιντεν όταν ήταν αντιπρόεδρος. Παρότι κάποιες από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ είναι γνώριμες για εκείνον, υπάρχουν και νέα διλήμματα, όπως η αντιμετώπιση μιας πολύ πιο επιθετικής Κίνας.
Ξέρει τις ισορροπίες
Ο Ρόμπερτ Μάλεϊ, επικεφαλής think tank, που ήταν συμμαθητής του Μπλίνκεν, λέει στους «Financial Times» ότι ο βετεράνος της Ουάσιγκτον έχει «το τέλειο υπόβαθρο για να αποκατασταθεί η αμερικανική αξιοπιστία». Δεν είναι μόνο η οικογενειακή παράδοση την οποία ακολουθεί – ο πατέρας του ήταν πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ουγγαρία και ο θείος του στο Βέλγιο -, αλλά και ότι, σύμφωνα με εκείνους που τον ξέρουν, λόγω της μακράς του πείρας, γνωρίζει πολύ καλά τις ισορροπίες μεταξύ των συμμάχων των ΗΠΑ. «Ο Τόνι ήταν ένας Αμερικανός στο Παρίσι» θυμάται ο Μάλεϊ. «Πίστευε στις αμερικανικές αξίες, αλλά ταυτόχρονα κατανοούσε πώς η αμερικανική πολιτική επηρεάζει τον υπόλοιπο, επειδή ζούσε στο εξωτερικό και γνώριζε πώς βλέπουν οι άλλοι τις ΗΠΑ. Εκείνη την εποχή οι ΗΠΑ δεν ήταν ήταν δημοφιλείς στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στη Γαλλία. Ο Τόνι ισορροπούσε ανάμεσα σε αυτούς τους δύο κόσμους».
Σε πρόσφατο podcast ο Μπλίνκεν ανέφερε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να ανοικοδομήσουν συμμαχίες προκειμένου να αντιμετωπιστεί η «δημοκρατική υποχώρηση» την οποία υποβοήθησε ο Τραμπ και επέτρεψε «σε αυταρχικές κυβερνήσεις, από τη Ρωσία έως την Κίνα, να εκμεταλλευτούν τις δυσκολίες μας». Ο Αντονι Μπλίνκεν θεωρείται ένας πραγματιστής που πιστεύει στην αμερικανική ισχύ αλλά κατανοεί και τα όριά της.
Το μεγάλο πλεονέκτημα
Στη νέα του θέση θα έχει το μεγαλύτερο πλεονέκτημα στην Ουάσιγκτον, πιστεύουν οι αναλυτές – όλη την προσοχή του νέου προέδρου. Ελάχιστοι άλλοι είναι τόσο κοντά στον Τζο Μπάιντεν. Ο Νίκολας Μπερνς, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα, ο οποίος προσελήφθη στην ομάδα εξωτερικής πολιτικής του Μπάιντεν στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας από τον Μπλίνκεν – οι δύο άνδρες γνωρίζονται από την εποχή της προεδρίας Κλίντον – λέει ότι το δίκτυο των φίλων του Τόνι σε όλον τον κόσμο είναι τόσο εντυπωσιακό, όσο και η τεράστια εμπειρία του σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων όλα αυτά τα χρόνια. «Βρισκόταν στο τραπέζι σε όλες τις σημαντικές συνεδριάσεις της κυβέρνησης Ομπάμα επί οκτώ χρόνια και έχει μοναδικές γνώσεις σε όλα τα θέματα εθνικής ασφαλείας» εξηγεί ο Μπερνς.
Ο 58χρονος πολιτικός λατρεύει το ποδόσφαιρο και την κιθάρα (στην οποία παίζει συχνά τραγούδια των Beatles), έχει αναρτήσει δύο από τα τραγούδια του στο Spotify και αρκετές φορές παίρνει μέρος σε τηλεδιασκέψεις έχοντας μια κιθάρα στο φόντο. Στο λεύκωμα του 1980 του λυκείου Jeannine Manuel όπου φοιτούσε είχε γράψει δίπλα στη φωτογραφία του στίχους των Pink Floyd: «Αλλο ένα τούβλο στον τοίχο» (just another brick in the wall)», υπονοώντας την απροθυμία του να ακολουθήσει την άκαμπτη ιεραρχία της Ουάσιγκτον.
Ενας πρώην αξιωματούχος της ΕΕ, που έχει συνεργαστεί μαζί του, λέει ότι ο Μπλίνκεν θα γίνει θετικά δεκτός από την Ευρώπη και θα συμβάλει στη διόρθωση των ζημιών που έγιναν τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Θα το κάνει όμως, παρατηρεί, πιο ήπια και πιο συναδελφικά από κάποιους προκατόχους του: «Δεν θέλει να γίνεται πρωτοσέλιδο. Δεν είναι Χένρι Κίσινγκερ, τόσο στα θετικά όσο και στα αρνητικά».
Για τις σχέσεις με Τουρκία
«Λυπούμαστε πολύ για τις δηλώσεις του τούρκου προέδρου Ερντογάν και του τουρκοκύπριου ηγέτη Τατάρ, σχετικά με μια λύση δύο κρατών στην Κύπρο», έγραψε ο Αντονι Μπλίνκεν σε tweet στις 27 Οκτωβρίου. «Ο Τζο Μπάιντεν έχει εδώ και καιρό εκφράσει την υποστήριξή του για μια διζωνική, διακοινοτική ομοσπονδία που εξασφαλίζει την ειρήνη και την ευημερία για όλους τους Κυπρίους». Ο Μπλίνκεν όλο τον τελευταίο καιρό σχολιάζει τα διεθνή θέματα μέσω Twitter εκφράζοντας τις θέσεις του Τζο Μπάιντεν και το ίδιο έκανε και για τις εξελίξεις στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Σε συνέντευξή του στο Ινστιτούτο Hudson τον Ιούλιο, περιέγραψε τις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας ως «μεγάλη πρόκληση». Και πρόσθεσε: «Προφανώς θέλουμε να βρούμε έναν τρόπο να αποκτήσουμε μια πιο παραγωγική και θετική σχέση με την Τουρκία, όμως γι’ αυτό χρειάζεται και η τουρκική κυβέρνηση να θέλει το ίδιο. Προφανώς έχουμε πραγματικές διαφορές αλλά και ζητήματα που θα ήταν σωστό να βρούμε τρόπους να συνεργαστούμε αποτελεσματικά».
Στον Αντονι Μπλίνκεν όμως έχει ασκηθεί και κριτική. «Ο Τζο Μπάιντεν έχει δεσμευθεί στη διατήρηση πολιτισμικών και θρησκευτικών μνημείων. Η Αγία Σοφία είναι μνημείο πολιτικής κληρονομιάς της UNESCO και κοινός ιερός τόπος για άτομα πολλών θρησκειών, γι’ αυτό και είναι τόσο σημαντικό να εξασφαλισθεί εκεί η διαρκής πρόσβαση όλων των επισκεπτών», έγραψε ο Μπλίνκεν σε tweet στις 2 Ιουλίου, μετά την απόφαση Ερντογάν να μετατραπεί η Αγία Σοφία σε τζαμί. Το σχόλιο προκάλεσε την αντίδραση οργάνωσης της ελληνικής ομογένειας. «Δεν είναι αυτό το διακύβευμα, δεν παίζεται το εάν όλοι μπορούν να επισκεφθούν την Αγία Σοφία», έγραψε σε tweet η οργάνωση Hellenic Leaders.
της Νατάσας Μπαστέα από Τα Νέα
