Οι εξελίξεις από Ευρωπαϊκή Ένωση μεριά δείχνουν να προκαλούν έκπληξη και οργή στους Τούρκους καθώς δεν φαίνεται να περίμεναν πως θα δρομολογηθούν όντως εξελίξεις για την επιβολή κυρώσεων σχετικά με τις «τζάμπα μαγκιές» τους στην ανατολική Μεσόγειο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι δηλώσεις Τούρκου στρατιωτικού, ο οποίος σε άρθρο του επισημαίνει ότι «το Casus belli ισχύει ακόμα»
Συγκεκριμένα, η φιλοκυβερνητική τουρκική εφημερίδα που γράφει ότι είναι αβέβαιο το αν θα υπάρξει αποτέλεσμα στην μεσολάβηση της Γερμανίας και πως η κοινή τετραμερής άσκηση Ελλάδας, Κύπρου, Γαλλίας και Ιταλίας «έκλεισε την πόρτα της διπλωματίας», φιλοξενεί τις δηλώσεις του Συνταγματάρχη εν αποστρατεία, ειδικού σε θέματα ασφάλειας, Ουνάλ Αταμπάι ο οποίος υποστηρίζει ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα, η Ελλάδα δεν έχει κανένα δικαίωμα στην Ανατολική Μεσόγειο, ούτε υφαλοκρηπίδα και πως σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας «δεν μπορεί να υπάρξει δικαίωμα υφαλοκρηπίδας στα νησιά». Υποστηρίζεται, πρόσθεσε, ότι η Κρήτη, η Κάρπαθος, η Ρόδος έχουν υφαλοκρηπίδα, αλλά τέτοιο δικαίωμα δεν υπάρχει και «γι’ αυτό η Τουρκία δεν έχει κάτι να διαπραγματευτεί».
Όπως αναφέρει το ΚΥΠΕ, η εφημερίδα δημοσιεύει στην ιστοσελίδα της και δύο χάρτες που αφορούν την ΑΟΖ της Τουρκίας, όπως αυτή υποστηρίζει, στο Αιγαίο, όπου επηρεάζονται όλα τα νησιά του δυτικού Αιγαίου, αλλά και μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, όπου και πάλι το Καστελλόριζο δεν υπάρχει καν.
Ο εν αποστρατεία Συνταγματάρχης υποστήριξε επίσης ότι η Ελλάδα ετοιμάζει τα νησιά του Αιγαίου για πόλεμο, λέγοντας ότι από το 1830 η Ελλάδα έχει αυξήσει τα εδάφη της όχι με πόλεμο, αλλά στο τραπέζι των συνομιλιών. «Αυτό έχει συνηθίσει και αυτό θέλει να κάνει. Προσπαθεί να σφετεριστεί τα δικαιώματα της Τουρκίας και να δημιουργήσει μια κατάσταση επί του εδάφους (τετελεσμένο). Εάν αυτό συμβεί, η Τουρκία θα αναλάβει τον κίνδυνο του πολέμου».
Η Τουρκία, συνέχισε, είναι υπέρ του διαλόγου για να λυθούν όλα τα προβλήματα, ενώ η Ελλάδα λέει ότι συζητά μόνο ΑΟΖ και χωρικά ύδατα. Η Ελλάδα, πρόσθεσε, εξοπλίζει νησιά, επεκτείνει τα χωρικά ύδατα από 6 σε 12 μίλια και συνεχίζει να χρησιμοποιεί εναέριο χώρο 10 μιλίων ενώ έπρεπε να είναι στα 6, όπως είπε.
«Η Τουρκία, την στιγμή που επηρεαστούν τα δικαιώματα και τα συμφέροντά της, εάν χρειαστεί αντέχει τον πόλεμο, αλλά εδώ αυτή που θα χάσει είναι η Ελλάδα. Θα χάσει και πολλά από τα νησιά και θα χαθεί και η Δυτική Θράκη» ανέφερε ο Αταμπάι.
«Κινδυνεύει το τουρκολιβυκό σύμφωνο»
Από την άλλη πλευρά απόρροια της αμηχανίας που επικρατεί στην Άγκυρα είναι και ο φόβος που έχει προκληθεί μην τυχόν το (παράνομο) τουρκολιβυκό σύμφωνο γκρεμιστεί σαν πύργος από τραπουλόχαρτα.
Χαρακτηριστικό του προβληματισμού που επικρατεί είναι ένα άρθρο του απόστρατου Τούρκου στρατηγού Νετζάτ Εσλέν στο datv4.com, με έμμεσες βολές κατά της πολιτικής που έχει ακολουθήσει η κυβέρνηση Ερντογάν στη Συρία αλλά και Λιβύη, εκφράζοντας αβεβαιότητα για το μέλλον του παράνομου τουρκολυβικού συμφώνου.
«Η ιδέα της ”Γαλάζιας Πατρίδας” ονομάστηκε έτσι από ναύαρχο ε.α. Τζεμ Γκουρντενίζ και έγινε αποδεκτή από το κράτος. Ένας άλλος ναύαρχος ε.α ο Τσιχάντ Γιαϊτζί, σχεδίασε τον χάρτη και μας έκανε γείτονες με τη Λιβύη από τη θάλασσα. Ακολούθησε το μνημόνιο και η συμφωνία στρατιωτικής βοήθειας με τη νόμιμη διοίκηση Σάρατζ της Λιβύης, που καθόρισε τις «περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας» αναφέρει ο απόστρατος στρατηγός, επισημαίνοντας πως με τη «Γαλάζια Πατρίδα» υπερυψώθηκε «το πνεύμα του νεο-οθωμανισμού» στην Τουρκία.
Ο ίδιος ωστόσο κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τα τουρκικά σχέδια στη Λιβύη, που φαίνεται να βαλτώνουν. «Πήγαμε στη Λιβύη χωρίς να εξετάσουμε πιθανά σενάρια και χωρίς να εξετάσουμε τον βασικό κανόνα της στρατηγικής, την ισορροπία δύναμης και στόχου. Ξεκινήσαμε μια στρατιωτική επέμβαση για να βοηθήσουμε τον Σάρατζ. Αρχικά η κατάσταση ήταν καλή. Απωθήσαμε τις επιθέσεις του Χάφταρ με επιτυχία φτάνοντας έως τη Σύρτη και κάνοντας λάθος πως θα μπορούσαμε να κατακτήσουμε όλη τη χώρα με τον υπερσύγχρονο στρατιωτικό εξοπλισμό μας. Ωστόσο όλες οι στρατηγικές ισορροπίες άλλαξαν όταν η Ρωσία τοποθέτησε τα πολεμικά αεροπλάνα και τους μισθοφόρους της στην περιοχή. Η Αίγυπτος, επίσης έδειξε τα δόντια της από μακριά, ενώ τα ΗΑΕ, κατάφερε και κατέστρεψε με την αεροπορία της το αντιαεροπορικό σύστημα της άμυνας μας.
Μάθαμε έτσι, αν και αργά, πως δεν μπορούσαμε να επιτύχουμε τον στόχο μας στη Λιβύη με τη δική μας δύναμη» τονίζει ο Εσλέν, επικρίνοντας τις επιλογές Ερντογάν στο να μην υπάρξει στενότερη συνεργασία με Ρωσία στη Λιβύη, «κλείνοντας το μάτι» στις ΗΠΑ, και που οδήγησε στην αμφιλεγόμενη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός.
Ο ίδιος επισημαίνει πως η Λιβύη κινδυνεύει με μόνιμη διαίρεση που θα τινάξει στον αέρα τον χάρτη Γιαϊτσί και το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο. «Για ποιους σκοπούς λοιπόν πήγαμε στη Λιβύη. Τι κερδίσαμε; Ποιο ήταν το κόστος; Όσα γνωρίζουμε αμφισβητούνται. Η διαίρεση της Λιβύης θα μπορούσε ν αποτελέσει την αρχή του τέλους του νεο-οθωμανισμού στην Τουρκία και σοβαρό πλήγμα στο δόγμα της ‘’Γαλάζιας Πατρίδας’»τονίζει.
Στη συνέχεια του άρθρου του ο απόστρατος στρατηγός επικρίνει την πολιτική Ερντογάν στη Συρία, που σύμφωνα με τον ίδιο μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στη δημιουργία κουρδικού κράτους στην περιοχή, ενώ υποστηρίζει πως τα έξοδα τωn επιχειρήσεων είναι όσο τα αποθέματα φυσικού αερίου που ανακοινώθηκαν στη Μαύρη Θάλασσα. «Το πνεύμα του νέο-οθωμανισμού κινδυνεύει να λάβει ένα σοβαρό πλήγμα και στην Συρία» καταλήγει στο άρθρο του, επισημαίνοντας με νόημα πως: «Ο πρωταρχικός στόχος μιας μεγάλης στρατηγικής να κερδίσεις με πόλεμο, αλλά να δημιουργήσει πιο ευνοϊκές συνθήκες για την ειρήνη».
Ο πρωταρχικός στόχος της μεγάλης στρατηγικής δεν είναι να αναγκάσει και να κερδίσει με πόλεμο, αλλά να δημιουργήσει πιο ευνοϊκές συνθήκες για την ειρήνη.
Είναι ένα γεγονός που έχει δοκιμαστεί και μάθει στην ιστορία που βασίζεται σε ιδεολογίες, αντί να κάνει ορθολογικές αξιολογήσεις και να στοχεύει ρεαλιστικά εθνικά συμφέροντα στις διεθνείς σχέσεις και τις εφαρμοσμένες στρατηγικές, πάντα προκαλεί απογοήτευση.