Τη σημασία του εμβολιασμού των 580.000 συμπολιτών μας άνω των 60 ετών που παραμένουν ανεμβολίαστοι επισημαίνει σε συνέντευξή του στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο υπουργός Επικράτειας Ακης Σκέρτσος, καλώντας τους «να ακούσουν ιούς ειδικούς και να προστατεύσουν έστω και τώρα την πολύτιμη υγεία τους».
Ο κ. Σκέρτσος επισημαίνει πως το φράγμα των 7 εκατομμυρίων πολιτών είναι πλέον πολύ κοντά, πρέπει όμως να πάμε ακόμη πιο ψηλά από αυτό για να μειώσουμε τους κινδύνους. Τονίζει ότι «δεν νοείται lockdown ενώ πλέον έχουμε εμβόλιο και εμβολιασμένους 3 στους 4 ενηλίκους», υπογραμμίζει ότι «όποιος κάνει το εμβόλιο κερδίζει την ελευθερία του, συνεχίζοντας ωστόσο να τηρεί τα μέτρα ατομικής προστασίας», ενώ απαντά σε αιτιάσεις περί ατολμίας τονίζοντας ότι «η υποχρεωτικότητα λέγεται πολύ πιο εύκολα από όσο μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη».
Κύριε υπουργέ, ζούμε ακόμη ένα θανατηφόρο κύμα της πανδημίας. Απέτυχε η επιχείρηση «Ελευθερία»;
Με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία, στην Ελλάδα έως σήμερα έχει επιλέξει να εμβολιαστεί το 75% των ενηλίκων και το 35% των ανηλίκων 12 έως 17 ετών. Τα ποσοστά αυτά μπορεί να μη θωρακίζουν όλο τον πληθυσμό όμως σίγουρα δεν είναι ευκαταφρόνητα. Σας θυμίζω ότι σε ειδικές δημοσκοπήσεις πέρυσι τέτοιο καιρό μόλις το 33% των ενηλίκων δήλωνε ότι θα εμβολιαστεί σίγουρα. Συνεπώς, ας μην είμαστε ισοπεδωτικοί.
Μήπως «έχουμε βρει σε τοίχο» όμως και δεν μπορούμε να πετύχουμε περαιτέρω αύξηση;
Εμείς προσπαθήσαμε και πετύχαμε να υλοποιήσουμε μια άρτια εμβολιαστική εκστρατεία που κυριολεκτικά επανασύστησε στους πολίτες το Ελληνικό Δημόσιο. Ταυτόχρονα έχουμε κάνει και θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν σε επιστημονικό και ανθρώπινο επίπεδο για να πείσουμε και να προστατεύσουμε και ειδικότερες ομάδες πολιτών.
Χαίρομαι διότι τις τελευταίες 11 μέρες περίπου 245 χιλιάδες πολίτες απέδειξαν ότι δεν υπάρχει κάποια σκληρή αδιαπέραστη γραμμή μεταξύ εμβολιασμένων και ανεμβολίαστων, κάνοντας την πρώτη τους δόση. Το φράγμα των 7 εκατομμυρίων πολιτών είναι πλέον πολύ κοντά. Πρέπει όμως να πάμε ακόμη πιο ψηλά από αυτό για να μειώσουμε τους κινδύνους.
Ο υπόλοιπος ευρωπαϊκός Νότος έχει προχωρήσει πιο γρήγορα. Η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Γαλλία δεν έχουν το ίδιο πρόβλημα με τα κρούσματα και τις νοσηλείες. Γιατί συνέβη αυτό;
Πράγματι άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης έχουν πετύχει υψηλότερα ποσοστά και δεν αντιμετωπίζουν με την ίδια ένταση -παρά τη σχετική εποχική έξαρση που σημειώνεται και εκεί- τη λεγάμενη πλέον «πανδημία των ανεμβολίαστων». Η εμπιστοσύνη στους θεσμούς και η συναίνεση που χαρακτηρίζει εκεί τους πολιτικούς θεσμούς βοήθησε σημαντικά σε αυτό. Ταυτόχρονα, όλες οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης έχουν πολύ χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού από εμάς.
Εμείς βρισκόμαστε κάπου στη μέση με επιδόσεις αντίστοιχες με άλλες κεντροευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία και η Αυστρία που επίσης βιώνουν αυτή την περίοδο μια μεγάλη έξαρση του 4ου κύματος. Μιλάμε για πανδημία των ανεμβολίαστων -παρότι νοσούν και εμβολιασμένοι- διότι οι ανεμβολίαστοι είναι αυτοί που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ κατά 85-90%. Αυτό είναι ένα μήνυμα προς όλους τους σκεπτικιστές περί τον εμβολιασμό. Να δουν δηλαδή πόσο πιο ήπια περνούν το 4ο κύμα οι χώρες που πέτυχαν πολύ υψηλά ποσοστά εμβολιασμού ειδικά στις ηλικίες άνω των 60 ετών.
Αρα πρέπει να απευθυνθούμε πιο στοχευμένα στους πολίτες άνω των 60 ετών;
Απολύτως. Εμείς θέλουμε να εμβολιαστεί όλος ο ενήλικος πληθυσμός όμως το πρόβλημα στη χώρα μας. όπως επανειλημμένα έχουμε πει, εντοπίζεται κυρίως στο 20% των πολιτών άνω των 60, είναι περίπου 580.000 συμπολίτες μας, που παραμένουν ανεμβολίαστοι. Διότι αυτοί είναι με βάση όλα τα δεδομένα νοσηλειών, ΜΕΘ και θανάτων οι πιο ευάλωτοι στον κορωνοϊό ασθενείς.
Για να σας το πω με ένα παράδειγμα, σε όρους νοσηλειών ο εμβολιασμός ενός 70άρη ισοδυναμεί με τον εμβολιασμό 31 νεότερων ανθρώπων. Ή, διαφορετικά. αν είχαμε καταφέρει σήμερα να είναι εμβολιασμένο αντί για το 80% το 95% των ηλικιών 60+, οι βαριές νοσηλείες στις ΜΕΘ θα ήταν περίπου 100 αντί για 480. Τόσο σημαντικό είναι να επιμείνουμε στη θωράκιση αυτής ειδικά της ηλικιακής ομάδας. Το μήνυμα λοιπόν προς τους πολίτες άνω των 60 ετών είναι να ακούσουν τους ειδικούς και να προστατεύσουν έστω και τώρα την πολύτιμη υγεία τους.
Μήπως έχει νόημα τότε κάποιου τύπου υποχρεωτικότητα και σε ό,τι αφορά την τρίτη δόση για τους άνω των 60 ετών;
Υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα που δείχνουν τη μείωση των αντισωμάτων μετά τους 6 μήνες και ταυτόχρονα πρόσφατα στοιχεία από το Ισραήλ και το Η.Β. που δείχνουν ότι η αναμνηστική τρίτη δόση έχει πολύ θετικά αποτελέσματα στην περαιτέρω προστασία του πληθυσμού και του συστήματος υγείας. Και στις δύο χώρες χάρη στην υψηλή συμμετοχή των πολιτών στην τρίτη δόση τα κρούσματα και οι νοσηλείες είναι σε πτωτική πορεία. ΓΓ αυτό και οι εμβολιασμένοι που έχουν συμπληρώσει το 6μηνο από τη 2η δόση τους, και ανήκουν ειδικά στις ηλικίες άνω των 60 ετών, καλό είναι να σπεύσουν να κάνουν και την τρίτη δόση. Μάλιστα, το Ισραήλ και η Γαλλία έχουν πάει ένα βήμα παρακάτω, συνδέοντας τη δυνατότητα πρόσβασης σε κλειστούς χώρους για τους φθινοπωρινούς-χειμερινούς μήνες με την τρίτη δόση. Είναι ένα μέτρο προστασίας της υγείας των πιο ευάλωτων προκειμένου να μη στερηθούν τις χαρές της κοινωνικής ζωής κατά τη διάρκεια του χειμώνα, που θα μπορούσαμε να εξετάσουμε και στη χώρα μας.
«Δεν νοείται lockdown ενώ πλέον έχουμε εμβόλιο»
Το σύστημα υγείας πιέζεται για άλλη μια φορά. Υπάρχουν σκέψεις για ένα νέο lockdown;
Δεν νοείται lockdown ενώ πλέον έχουμε εμβόλιο και εμβολιασμένους 3 στους 4 ενηλίκους. Το εμβόλιο είναι ασφαλές και αποτελεσματικό και λειτουργεί σαν καταλύτης για την αλλαγή του μοντέλου διαχείρισης και συμβίωσης με την πανδημία. Επιπλέον τα σχολεία μας λειτουργούν χωρίς συρροές από την αρχή της χρονιάς χάρη στα self test και τις μάσκες. Αρα μαθαίνουμε να ζούμε με τον ιό χωρίς ακραία περιοριστικά μέτρα.
Πρακτικά το lockdown θα ήταν απολύτως ατελέσφορο σήμερα διότι αποτελεί μια αδικαιολόγητη και μη ανεκτή στέρηση ελευθερίας για τους εμβολιασμένους. Αρα δεν θα εφαρμοζόταν. Επιπλέον θα παρείχε άλλοθι στους ανεμβολίαστους να μην κάνουν τη φρόνιμη επιλογή της ατομικής τους προστασίας μέσω του εμβολίου. Και φυσικά θα ήταν μια συνταγή καταστροφής για την οικονομία και την κοινωνική συνοχή. Η στρατηγική μας συνεπώς παραμένει σταθερή, όποιος κάνει το εμβόλιο κερδίζει την ελευθερία του, συνεχίζοντας ωστόσο να τηρεί τα μέτρα ατομικής προστασίας.
Τα συχνά τεστ είναι αναγκαία και για τους εμβολιασμένους ειδικά κατά τη διάρκεια του χειμώνα και βεβαίως δεν ξεχνάμε ποτέ τη μάσκα που είναι ένα πολύ αποτελεσματικό μέτρο αποτροπής της μετάδοσης για εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους.
Η αντιπολίτευση ασκεί έντονη κριτική για εγκατάλειψη και υποβάθμιση του ΕΣΥ. Εχετε plan Β σε περίπτωση που αυξηθούν και άλλο οι νοσηλείες;
Λυπάμαι πολύ για τη στάση της αντιπολίτευσης διότι δεν έχει κατανοήσει καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας ότι τα ζητήματα δημόσιας υγείας δεν προσφέρονται για μικροπολιτική. Η κυβέρνηση παρέλαβε 557 ΜΕΘ από τον ΣΥΡΙΖΑ και σήμερα χάρη στις προσθήκες που έχουν γίνει και συνεχίζουν να γίνονται έχει πετύχει τον υπερδιπλασιασμό τους με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε στον ευρωπαϊκό μέσο όρο ΜΕΘ ανά 100.000 κατοίκους. Στη Β. Ελλάδα που επισκέφθηκε ο κ. Τσίπρας οι ΜΕΘ ήταν 143 επί των ημερών του και σήμερα είναι 278. Ας περιοριστεί λοιπόν η ανευθυνότατα που κοστίζει. Κανένα σύστημα υγείας δεν είναι ανεξάντλητο και σε καμία περίπτωση η απάντηση στην πανδημία δεν μπορεί να είναι οι χιλιάδες ΜΕΘ. Η πανδημία θα αντιμετωπιστεί και θα σβήσει με την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού και την τήρηση των μέτρων. Σε αυτά πρέπει να βάλει πλάτη η αντιπολίτευση.
Γίνεται έντονη δημόσια συζήτηση για την επιβολή της υποχρεωτικότητας. Σας κατηγορούν για ατολμία. Εδώ που έχουν φτάσει τα πράγματα γιατί δεν προχωράτε;
Η υποχρεωτικότητα λέγεται πολύ πιο εύκολα από όσο μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη Επίσης μπορεί να αποτελεί το ύστατο μέτρο όχι οριζόντια αλλά μόνο σε χώρους και δραστηριότητες με υψηλή διασπορά του ιού. Κυρίως όμως για να έχει πρακτικό αποτέλεσμα πρέπει να συνδέεται με συγκεκριμένες κυρώσεις οι οποίες θα πρέπει και να μπορούν να επιβληθούν. Προαιρετική υποχρεωτικότητα όπως την αντιλαμβάνεται η αντιπολίτευση δεν υπάρχει.
Γιατί δεν πάτε σε συγκεκριμένες κατηγορίες όπως π.χ. ένστολοι, εργαζόμενοι στην εστίαση;
Εμείς την εφαρμόσαμε με συγκεκριμένες κυρώσεις, και με την αντιπολίτευση απέναντι για άλλη μια φορά, διότι έπρεπε να το κάνουμε στα νοσοκομεία και τις μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων ως χώρους υψηλού υγειονομικού κινδύνου. Στο δε χώρο της εστίασης δεν έχει εφαρμοστεί πουθενά στον κόσμο. Οσα ακούγονται τέλος για τους υπόλοιπους δημοσίους υπαλλήλους δεν έχουν πρακτικό αντίκρισμα ούτε θα φέρουν σημαντικό ανοσολογικό αποτέλεσμα καθώς απομένουν λίγοι ανεμβολίαστοι και το πρόβλημα όπως σας είπα είναι στους άνω των 60. Για να το πούμε απλά: Θα δεχόμασταν η ΕΛ.ΑΣ. να λειτουργεί njc. με -20% αστυνομικούς που δεν μπορούν να αναπληρωθούν εύκολα λόγω της ειδικής εκπαίδευσης που οφείλουν να έχουν και να λείψουν έτσι από την ασφάλεια των γειτονιών μας; Οσο για το ταυτοτικού τύπου επιχείρημα «δεν μπορεί να ελέγχει εμβολιασμένους πολίτες ένας ανεμβολίαστος αστυνομικός» είναι τόσο ισχυρό όσο το «δεν μπορεί να επιβάλλει κυρώσεις ΚΟΚ ένας αστυνομικός χωρίς δίπλωμα οδήγησης».
