Η αντίστροφη μέτρηση, για την πραγματοποίηση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ (25-26/3) μπαίνει στην τελική της ευθεία. Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς, εκτίμησε πως οι αποφάσεις της Συνόδου θα είναι καλές τόσο για την Ελλάδα όσο και για την ΕΕ.
Συγκεκριμένα, από τη Θεσσαλονίκη, δήλωσε: «Η Σύνοδος Κορυφής που θα γίνει σε μια πολύ σημαδιακή μέρα, την 25η Μαρτίου, από μόνη της είναι μια είδηση. Το ότι η Ευρώπη συζητάει για την Τουρκία τη 200η επέτειο από την εθνική παλιγγενεσία είναι από μόνη της μια απόδειξη ότι η Ελλάδα έχει καταφέρει να εντάξει τις επιδιώξεις της σε ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο.
Βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για τη Σύνοδο Κορυφής. Ακολουθούμε την εντολή του Συμβουλίου Κορυφής του περασμένου Δεκεμβρίου, που μας ζήτησε να απεικονίσουμε την πορεία των ευρωτουρκικών σχέσεων και τη μελλοντική δυναμική τους.
Βασική παράμετρος αυτής της έκθεσης είναι η νέα Συμφωνία για το μεταναστευτικό, για την Τουρκία, που τη χρειαζόμαστε και ως Ευρώπη και ως Ελλάδα – εγώ θα έλεγα και οι Τούρκοι οι ίδιοι – και για την οποία δουλεύουμε εντατικά. Υπάρχει ένας οργασμός εργασίας και πιστεύω ότι τα αποτελέσματα της Συνόδου θα είναι καλά και για την Ελλάδα και για την Ευρώπη».
Στο επίκεντρο της Συνόδου, λοιπόν, θα βρεθεί η έκθεση Μπορέλ. Η οποία, σύμφωνα με το Βήμα, θα παρουσιαστεί αύριο στους υπουργούς Εξωτερικών. Οι οποίοι, Τρίτη και Τετάρτη (23-24 Μαρτίου) θα συμμετέχουν στη σύνοδο των ΥΠΕΞ του ΝΑΤΟ. Γεγονός που θα στείλει στην πρωτεύουσα (άτυπα της Ε.Ε. και τυπικά) του Βελγίου, τόσο τον Νίκο Δένδια, όσο και τον Τούρκο ομόλογός του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ο οποίος, έχει προγραμματίσει συνάντηση και με τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ.
Η ελληνική πλευρά, βάση των πληροφοριών για το περιεχόμενό της έκθεση Μπορέλ, αρχικά εμφανίζεται ικανοποιημένη. Συμπεριλαμβάνει «μαστίγιο και καρότο». Καθώς μαζί με τη θετική ατζέντα γίνεται αναφορά και στο ενδεχόμενο των κυρώσεων.
Υπάρχει ξεκάθαρη καταγραφή της παραβατικής συμπεριφοράς της Άγκυρας σε όλο το φάσμα των ευρωτουρκικών σχέσεων. Με ιδιαίτερη αναφορά στην Ανατολική Μεσόγειο και στα γεγονότα του περασμένου καλοκαιριού αλλά του Μαρτίου 2020 στον Έβρο. Ενώ ρητή αναφορά θα υπάρχει ακόμη και για την επιβολή τομεακών κυρώσεων που θα μπορούσαν να πλήξουν την τουρκική οικονομία.
Ειδικότερα σε ότι έχει να κάνει με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, στην 16σέλιδη έκθεση αναφέρεται χαρακτηριστικά πως η αμφισβήτηση των θαλασσίων ορίων της Ελλάδος από την Τουρκία -τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο- υπήρξε μείζων παράγοντας προβλημάτων για τις ευρωτουρκικές σχέσεις. Ενώ η υπογραφή του τουρκολιβυκού Μνημονίου αγνόησε τα δικαιώματα των ελληνικών νησιών σε θαλάσσιες ζώνες.
Η έκθεση αναφέρει επίσης πως «η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης θα πρέπει να αντιμετωπίζονται μέσω διαλόγου και καλόπιστων διαπραγματεύσεων, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της UNCLOS, με προσφυγή, εφόσον απαιτείται, στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Στο άνωθεν πλαίσιο», συνεχίζει το κείμενο, «η ξεκάθαρη δέσμευση στις σχέσεις καλής γειτονίας και στην ειρηνική επίλυση των διαφορών παραμένει αναγκαία».
Παράλληλα, στην έκθεση καταγράφεται με σαφήνεια ότι στην κρίση του Έβρου -το 2020- η Τουρκία ενθάρρυνε ενεργά μετανάστες και πρόσφυγες να εισέλθουν με βία στο έδαφος της ΕΕ. Κάτι που αποτελεί για ακόμη μία φορά αναγνώριση ότι τα ελληνικά σύνορα είναι και σύνορα της ΕΕ.
Αυτό συνέβη δε σε πλήρη αντίθεση με τη Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας του 2016 για το Μεταναστευτικό. Επιπλέον, καταγράφεται ότι η Τουρκία αρνείται να δεχθεί την επιστροφή 1.450 μεταναστών από την Ελλάδα, όπως υποχρεούται από τη Δήλωση.
Η Τουρκία θα ήθελε να προκαταλάβει τις εξελίξεις. Στην προσπάθειά της αυτή εντάσσεται η παρουσίαση, από τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ως προάγγελος συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη με το Ταγίπ Ερντογάν, το «ναι υπό προϋποθέσεις» που απάντησε ο Ν. Δένδιας για τη συνάντηση της 14ης Απριλίου. Στα πλεονεκτήματά της μετράει τις πιέσεις που ασκούνται από τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ. Ο οποίος, πρότεινε συνάντηση Δένδια και Τσαβούσογλου στις 25 Μαρτίου στο περιθώριο της συνόδου των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ.
